آیا غیبت کردن پشت سر مرده اشکال دارد؟
غیبت عبارت است از سخن گفتن پشت سر دیگران به گونه ای که غیبت شونده راضی و خشنود نباشد. غیبت از گناهان کبیره است و در آیات و روایات شدیداً از آن نهی شده است. غیبت مرده از جهاتى زشت تر و ناپسندتر است؛ زیرا زندگان ممکن است روزى غیبت را بشنوند و به دفاع از خود برخیزند، ولى مرده هرگز قادر به دفاع از خود نیست
در بسیاری از فرهنگ ها، حرف زدن پشت سر مرده به عنوان یک عمل نامطلوب و ناشایسته تلقی می شود. در واقع، این عمل به عنوان یک ابراز بی احترامی و نفرت نسبت به فرد مورد نظر در نظر گرفته می شود. همچنین، در اسلام نیز حرف زدن پشت سر دیگران، از جمله فرد مرده، به عنوان یک عمل نامطلوب و ناپسند در نظر گرفته شده است. این عمل نه تنها نشان دهنده عدم احترام به دیگران است، بلکه ممکن است باعث بروز مشکلات و ناهنجاری های اجتماعی شود. بنابراین، بهتر است همیشه به دیگران با احترام رفتار کرده و از این نوع عمل ها خودداری کرد.
غیبت کردن پشت سر مرده گناه دارد
گاهی تصور می شود که مفهوم غیبت و همچنین روایاتی که درباره غیبت وارد شده، مربوط به افراد زنده است و شامل افراد مرده نمی شود. بنابراین، برخی افراد فکر می کنند که غیبت کردن پشت سر مرده اشکالی ندارد. اما این اشتباه بزرگی است؛ زیرا طبق روایات، احترام به مرده مسلمان همانند احترام به زنده او است. به عبارت دیگر، حرمت فرد پس از مرگ نیز باید محترم شمرده شود و هیچ کس نباید به هر نحوی به آن تجاوز کند.
بنابراین، غیبت کردن پشت سر مرده، همانند غیبت کردن پشت سر زنده، اشتباهی بزرگ است و با نظرات اسلامی در تضاد است. در واقع، احترام به مرده در فرهنگ اسلامی به شدت تأکید شده و به عنوان یکی از اصول اخلاقی مهم در نظر گرفته شده است. بنابراین، بهتر است همیشه به مرده ها با احترام و توجه رفتار کرده و از هرگونه غیبت کردن پشت سر آن ها خودداری کرد.
در واقع، می توان گفت؛ غیبت مرده از جهاتى زشت تر و ناپسندتر است؛ زیرا زنده ها ممکن است روزى غیبت را بشنوند و از خود دفاع کنند، اما مرده ها هرگز قادر به دفاع از خود نیستند، علاوه بر این؛ شخص غیبت کننده ممکن است افراد زنده را ببیند و از آنها حلالیت بطلبد اما در مورد مردگان این مطلب هرگز صدق نمی کند. (مکارم شیرازى، ناصر، اخلاق در قرآن، ج 3، ص 133)
سخن گفتن به بدی، پشت سر مردگان، مورد تأیید اسلام نمی باشد و معصیت است. وقتی ما در نماز میت با آن که شاید بدی هایی را هم از مرده بدانیم، می گوییم: «لا نعلم منه الا خیرا» (جز خیر از او نمی دانیم). از این رو؛ سزاوار نیست بعد از این سخن در نماز میت، سر سخن از بدی های انسان مرده باز شود.
گردآوری: بخش مذهبی بیتوته