پرورش طیور : چالش‌ها و فرصت‌ها در تولید محصولات طبیعی و سالمپرورش طیور تولید تجاری طیورمدیریت در پرورش طیوربیماری‌های طیورنژادها و انواع طیور پرورشی   انواع روش های پرورش طیور  آیا پرورش طیور سودآور است؟سوالات متداول درباره پرورش طیورسخن پایانی مقاله ی پرورش طیور

پرورش طیور، شامل پرورش پرندگان در محیط خانگی یا تجاری، به منظور تولید گوشت و تخم آنها و همچنین پر، اغلب شامل پرورش جوجه‌ها، بوقلمون‌ها، اردک‌ها و غازها است. این فعالیت برای تأمین منابع غذایی از اهمیت بالایی برخوردار است و به عنوان یک بخش مهم از صنعت کشاورزی در نظر گرفته می‌شود. در حالی که پرورش مرغ دریایی و کبوترهای جوان  عمدتاً به صورت محدود و محلی انجام می‌شود.

این مقاله به اصول و روش‌های پرورش طیور می‌پردازد، به عبارت دیگر، چگونگی تربیت و نگهداری پرندگان به منظور تولید محصولاتی همچون گوشت و تخم و همچنین پر. برای مباحث مرتبط با ارزش غذایی و فرآوری محصولات طیور، می‌توانید به مباحث مرتبط با تخم مرغ و فرآوری گوشت مرغ مراجعه فرمایید.

تولید تجاری طیور

 

در تولید تجاری طیور، تغذیه یک علم جامع است که به حداکثر رساندن دریافت انرژی برای رشد و تولید چربی می‌پردازد. این علم با استفاده از منابع پروتئینی با کیفیت بالا و متوازن، سعی دارد تا حداکثر رشد ماهیچه‌ها، اندام‌ها، پوست و پر را تضمین کند. مواد معدنی ضروری نیز برای تولید استخوان و تخم مرغ به کار می‌رود، به‌طوری‌که حدود 3 تا 4 درصد از وزن پرندگان زنده از مواد معدنی و 10 درصد از وزن تخم مرغ از آنها تشکیل شده است. کلسیم، فسفر، سدیم، کلر، پتاسیم، گوگرد، منگنز، آهن، مس، کبالت، منیزیم و روی از جمله مواد معدنی ضروری هستند.

ویتامین‌های مختلف نیز در تغذیه طیور تجاری بسیار مهم هستند. ویتامین‌های A، C، D، E، K و همه ویتامین‌های گروه B برای رشد و سلامتی طیور ضروری هستند. برای افزایش اشتها، کنترل باکتری‌های مضر و جلوگیری از بیماری‌ها، آنتی‌بیوتیک‌ها به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند.

در مورد جوجه‌ها، جیره‌های تغذیه مدرن تقریباً هر 0.5 کیلوگرم (یا 1 پوند) جوجه‌های گوشتی را با حدود 0.9 کیلوگرم (یا 2 پوند) خوراک و 12 تخم از 2 کیلوگرم (یا 4.5 پوند) خوراک تولید می‌کنند. این تغذیه دقیق با هدف دستیابی به رشد سریع و بهره‌وری بالا در تولید تجاری طیور انجام می‌شود.

مدیریت در پرورش طیور، به دقت کنترل محیط پیرامونی مرغ‌ها برای جلوگیری از ازدحام، تغییرات دما بیش از حد یا محیط‌های ترسناک می‌پردازد. روش‌های مختلفی برای مدیریت محیط طیور وجود دارد، از جمله برداشتن انگشتان پا، پرچینی و دم چینی از جوجه‌ها تا ایجاد شیوه‌های مدیریتی مثل تغذیه، آبیاری، جمع‌آوری تخم مرغ و نظافت به صورت مکانیزه. پرندگان عمدتاً در قفس‌های سیمی با تعداد مشخصی در هر قفس (بسته به گونه و نژاد) و طبقات مختلف جهت صرفه‌جویی در فضا قرار می‌گیرند. مشاهدات نشان داده‌اند که استفاده از قفس‌ها در پرورش تخم‌گذارها باعث افزایش تولید، کاهش مرگ‌ومیر،  نیاز به تغذیه و انگل‌ها و بهبود شرایط حیاتی آنها می‌شود.

تلاش‌های اصلاح نژاد در پرورش طیور نمونه‌ای برجسته از کاربرد اصول ژنتیکی به منظور بهبود ویژگی‌های موردنیاز می‌باشد. تلاقی و همخونی ژنتیکی و انتخاب انبوه فشرده جهت تولید موثرتر در تخم‌گذارها و کاهش هزینه‌ها برای تجمیع گوشت از جمله اقداماتی است که به وسیله آن به حداکثر استفاده از هتروزیس و قدرت هیبریدی دست یافته می‌شود. این اقدامات منجر به افزایش وزن سریع، بهره‌وری بیشتر و تولید گوشت با کیفیت بالا در پرندگان می‌شود.

در بین صنایع کشاورزی جهان، پرورش مرغ در ایالات متحده یکی از پیشرفته‌ترین صنایع محسوب می‌شود. استفاده از تحقیقات پیشرفته در زمینه تغذیه، بهبود مدیریت پرورشی، کنترل هوشمند و علمی بیماری‌ها، تلاش برای تولید موثرتر و یکنواخت‌تر جوجه‌های گوشتی (مرغ گوشتی) با هزینه‌های کمتر را ممکن ساخته است. در حال حاضر، یک جوجه گوشتی مدرن می‌تواند در مدت پنج هفته به وزن 2.3 کیلوگرم (5 پوند) برسد، در حالی که در دهه 109 چهار ماه مورد نیاز بوده است. همچنین، تولید سالانه تخم مرغ به ازای هر مرغ از حدود 100 عدد در سال 1910 به بیش از 300 عدد در اوایل قرن21 افزایش یافته است.

بیماری‌های طیور

طیور نسبت به تعدادی از بیماری‌ها کاملاً حساس هستند و این بیماری‌ها می‌توانند به طور قابل توجهی تأثیر منفی بر رشد و سلامت آنها داشته باشند. برخی از شایع‌ترین بیماری‌های طیور شامل موارد زیر می‌شوند:

تیفوئید پرندگان: یک بیماری باکتریایی است که می‌تواند منجر به علائمی نظیر اسهال، کاهش وزن و اختلال در رشد طیور شود.

پلوروم: نیز باکتریایی است و معمولاً به خصوص در جوجه‌های جوان ایجاد مشکل می‌کند و می‌تواند باعث علائمی نظیر کرختی، ترشحات بینی و عطسه شود.

وبای مرغی: یک بیماری ویروسی است که به تنهایی یا در ارتباط با دیگر بیماری‌ها می‌تواند وضعیت سلامت طیور را تهدید کند.

بیماری مزمن تنفسی: یک بیماری که به علائم تنفسی نظیر سرفه و عطسه منجر می‌شود و می‌تواند به تنفس نامناسب و کاهش عملکرد طیور منجر شود.

سینوزیت عفونی: یک عفونت باکتریایی است که معمولاً در ارتباط با خرابی در مجرای تنفسی برای طیور رخ می‌دهد.

آبی‌کامب: یک بیماری ویروسی که اغلب به تنفس نامناسب و کاهش عملکرد تنفسی منجر می‌شود.

آنفولانزای پرندگان: یک بیماری ویروسی که می‌تواند منجر به معدوم سازی میلیون‌ها حیوان طیور شود و موجبات شیوع واکسیناسیون‌های گسترده را ایجاد می‌کند.

اقدامات احتیاطی بهداشتی، مصرف هوشمندانه آنتی‌بیوتیک‌ها و واکسن‌ها، و استفاده مناسب از قفس‌ها برای پرورش طیور، امکان کنترل بیماری‌ها و حفظ سلامتی آنها را به طور مؤثر فراهم می‌کند. 

در طیور، به ویژه در مزرعه‌ها و محیط‌های پرورشی، استفاده از تکنیک‌های بهداشتی پیشرفته و پیشگیری می‌تواند از شیوع بیماری‌ها جلوگیری کرده و به حفظ سلامتی و عملکرد بهتر طیور کمک کند.

انواع طیور پرورشی

نژادهای جوجه‌ها به طور کلی به چهار دسته‌ی آمریکایی، مدیترانه‌ای، انگلیسی و آسیایی تقسیم می‌شوند. از جمله نژادهای رایج جوجه‌ها می‌توان به سفید تک‌شانه لگهورن و کورنیش کراس (کورنیش و وایت راک) اشاره کرد.

در تولید تخم مرغ، نژادهایی مانند رود آیلند قرمز، پلیموث راک، ویاندوت و نیوهمپشایر برای تولید تخم مرغ استفاده می‌شوند. این نژادها به طور متوسط در سال حدود 300 تخم تولید می‌کنند.

نژادهای متداول برای تولید گوشت مرغ شامل کورنیش کراس، سفید هیبرید بوقلمون، و بوقلمون سفید هیبرید می‌شوند.

پرورش اردک و غاز

اردک‌ها نیز به دو منظوره، یعنی تولید تخم  و گوشت، پرورش داده می‌شوند. اردک پکین یکی از محبوب‌ترین نژادها برای تولید تخم و گوشت است. غازها نیز به منظور تولید گوشت پرورش داده می‌شوند و نژادهایی مانند تولوز و امبدن برای این منظور به کار می‌روند.

مرغ دریایی یا مرغ گینه به عنوان یک منبع تغذیه پرورش داده می‌شود و تخم و گوشت آن به عنوان مواد غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرند. کبوترها نیز به دلایل مختلف پرورش داده می‌شوند، از جمله استفاده در ورزش و تفریح، پروازهای نمادین و همچنین برای تولید گوشت آنها.

در کل، پرورش مرغ و پرندگان مختلف به عنوان منبع تأمین تخم و گوشت برای مصارف غذایی انسانی و تجاری مهم است و انواع مختلفی از نژادها برای این منظور پرورش داده می‌شوند.

تولید تخم مرغ و گوشت مرغ در اوایل قرن بیستم آغاز شد و تا به اواسط همان قرن رشد چشمگیری داشت. بازار گوشت مرغ به طور چشمگیری رشد کرده و تا سال‌های اخیر به صورت گسترده‌ای در سراسر جهان صورت گرفته است.

نژادهای مختلف جوجه‌ها و پرندگان مختلف برای تولید تخم مرغ و گوشت مرغ استفاده می‌شوند. این نژادها متناسب با نیازهای صنعتی و بازارهای مختلف تنوع دارند. همچنین فناوری‌های تولید مدرن، بهبود بهره‌وری و کاهش زمان لازم برای رشد و تولید در صنعت پرورش مرغ تأثیر گذاشته‌اند.

روش های پرورش طیور

پرورش طیور آزاد به جوجه‌ها اجازه می‌دهد تا در طول روز به صورت آزادانه فعالیت کنند. معمولاً در شب، این جوجه‌ها در آلونک‌ها محبوس می‌شوند تا از خطر شکارچیان محافظت شوند یا در صورت بدشدن شرایط آب و هوایی، درون سالن نگهداری شوند. بر اساس دستورالعمل دفرا (دپارتمان محیط زیست، غذا و امور روستایی) در بریتانیا، یک جوجه آزاد باید حداقل نصف زمان خود در طول روز به فضاهای باز دسترسی داشته باشد. این معیار حتی برای مرغ‌های تخم‌گذار نیز اعمال می‌شود. اتحادیه اروپا نیز استانداردهای بازاریابی برای تخم مرغ را تنظیم کرده  و به مرغ‌ها اجازه  می دهد که به طور مداوم در طول روز به فضای باز دسترسی داشته باشند، به جز در مواردی که مقررات دامپزشکی محدودیت‌های موقتی اعمال کنند.

پرورش آزاد مرغ‌های تخم‌گذار نه تنها به رفاه حیوانات کمک می‌کند، بلکه سهم بزرگی از بازار تخم‌مرغ را نیز تشکیل می‌دهد. آمار دفرا نشان می‌دهد که در سال 2010، 45 درصد تخم‌مرغ‌های تولیدی در بریتانیا آزادانه تولید شده‌اند و این رقم در مقایسه با 41 درصد در سال 2009 افزایش یافته است. این تغییر نشان از تمایل به پرورش آزادتر مرغ‌ها برای تولید تخم‌های بهتر و با کیفیت‌تر دارد.

برای پرورش آزاد مرغ‌ها، زمین مناسبی با زهکشی کافی برای کاهش پراکنده‌سازی کرم‌ها و اووسیست‌های کوکسیدیال (تخم‌مرغ‌های این انگل می‌توانند برای مرغ‌ها آلوده‌کننده باشند) نیاز است. همچنین، حفاظت از مرغ‌ها در برابر بادهای قوی، تهویه مناسب، دسترسی به آب و تغذیه مناسب از جمله نیازهای ضروری هستند. اما تغذیه‌ی مناسب به دلیل عدم قطعیت در تأمین غذا می‌تواند به چالش‌هایی در بهره‌وری دامداری منجر شود. از این رو، برخی کشاورزان ممکن است از کود دامی مرغ‌های خود برای بهبود محصولات خودراهبردی استفاده کنند.

مزایا: 

فرصت‌های بهتری برای رفتارهای طبیعی مانند نوک زدن، خراشیدن، جستجوی غذا و ورزش در فضای باز.

افزایش رفاه حیوانات و بهبود شرایط زندگی آنها.

افزایش فعالیت‌های فیزیکی می‌تواند منجر به بهبود سلامت جسمی مرغ‌ها شود.

افزایش کیفیت محصول نهایی به دلیل رفاه بالاتر مرغ‌ها و بهره وری بهتر آنها.

معایب: 

ریسک بیشتر در مواجهه با بیماری‌ها و عوامل محیطی، که ممکن است تولید را تحت تأثیر قرار دهد.

نیاز به محافظت بیشتر در برابر شکارچیان و بیماری‌ها.

مدیریت پیچیده‌تر در مقایسه با سیستم‌های انبار یا قفس.

اجرای آزاد پرورش طیور

به جای نگهداری آنها در قفس، مرغ های تخمگذار آزادانه در یک انباری سرپوشیده پرسه می زنند. این نوع مسکن همچنین غنی‌سازی مرغ‌ها را فراهم می‌کند.

مزایا: 

ایجاد فضایی برای حرکت آزادانه مرغ‌ها.

غنی‌سازی محیط زیست مرغ‌ها با وجود انواع اشیاء مانند جعبه‌های تودرتو و نشیمنگاه‌ها.

افزایش رفاه حیوانات.

معایب: 

افزایش فعالیت مرغ‌ها می‌تواند منجر به افزایش گرد و غبار و کاهش کیفیت هوا شود.

افزایش گرد و غبار ممکن است سلامت و بهره وری مرغ‌ها را تحت تأثیر قرار دهد.

در سیستم های  ارگانیک، جوجه ها نیز آزاد هستند. 

مزایا: 

استفاده از مواد ارگانیک و محدودیت در استفاده از افزودنی‌های شیمیایی ممکن است محصولات با کیفیت تری تولید کند.

محیط زیست بهبود یافته به دلیل کاهش استفاده از مواد شیمیایی.

معایب: 

تحت تأثیر قرار گرفتن محصولات ارگانیک از نظر هزینه ممکن است محدودیت‌هایی داشته باشد.

نیاز به مدیریت دقیق‌تر برای حفظ شرایط زیستی ارگانیک.

در حالی که اغلب با مزرعه آزاد اشتباه گرفته می شود، باغبانی در واقع یک روش جداگانه است که به وسیله آن یک کلبه و محوطه حصارکشی شده بیرون هنگام پرورش طیور ترکیب می شود. وجه تمایز این است که طیور آزاد یا کاملاً بدون حصار هستند یا حصار آنقدر دور است که تأثیر کمی بر آزادی حرکت آنها دارد. حیاط زنی یک تکنیک رایج است که توسط مزارع کوچک در شمال شرقی ایالات متحده استفاده می شود.

مزایا: 

فراهم کردن فضایی برای حرکت آزاد مرغ‌ها.

ایجاد شرایط برای تخم‌گذاری طبیعی و جوجه‌کشی.

معایب: 

نیاز به مدیریت دقیق‌تر برای کنترل خروس‌ها و جلوگیری از رفتارهای تهاجمی آنها.

ممکن است بهبود کیفیت هوا و رفاه مرغ‌ها را تحت تأثیر قرار دهد.

در نهایت، هر سیستم پرورش طیور دارای مزایا و معایب خاص خود است و انتخاب بهترین سیستم بسته به شرایط محیطی، اقتصادی و اهداف شماست.

پرورش طیور به روش سیستم قفس باتری

سیستم قفس باتری یکی از روش‌های نگهداری مرغ‌های تخم‌گذار است که در آن مرغ‌ها در قفس‌های کوچک و متراکم نگهداری می‌شوند. این قفس‌ها به صورت ردیف‌های طولانی چیده شده‌اند و چندین طبقه دارند که می‌توانند ده‌ها هزار مرغ را در یک فضا نسبتاً کوچک نگهداری کنند.

این سیستم نگهداری مرغ‌ها برای تولید تخم مورد استفاده قرار می‌گیرد و مزایای و معایبی دارد:

بهره وری اقتصادی بالا: با اینکه مرغ‌ها در فضای کوچکی نگهداری می‌شوند، این سیستم به کشاورزان امکان می‌دهد تا تعداد زیادی مرغ را در فضای کوچکی پرورش دهند و بهره وری اقتصادی بالایی داشته باشند.

کاهش هزینه‌ها: نیاز به فضای کمتر، کمترین مصرف غذا و آب به دلیل تراکم مرغ‌ها، هزینه‌های تولید را کاهش می‌دهد.

مدیریت آسان: نگهداری در قفس‌های کوچک، مدیریت و نظارت بر مرغ‌ها را ساده‌تر می‌کند.

حذف نیاز به تخم‌های روی زمین: تخم‌های روی زمین قرار گرفته و جمع‌آوری آنها گران است، اما در قفس‌های باتری تخم‌ها را روی تسمه نقاله جمع‌آوری می‌کنند.

محدودیت حرکت: مرغ‌ها در این قفس‌ها فضای محدودی برای حرکت و انجام رفتارهای طبیعی خود دارند، که می‌تواند به طور ناخواسته باعث استرس و بیماری‌های روانی و جسمی در مرغ‌ها شود.

کیفیت پوسته تخم: تحقیقات نشان داده است که مرغ‌های نگهداری شده در سیستم قفس باتری به تخم‌های با پوسته ناقص‌تری منجر می‌شود.

عدم انجام رفتارهای طبیعی: مرغ‌ها از انجام رفتارهای طبیعی خود مانند پرواز، خراش و جستجوی غذا محروم می‌شوند.

مشکلات بهداشتی: به دلیل تراکم بالا، احتمال انتقال بیماری‌ها و عفونت‌های میکروبی در مرغ‌ها افزایش می‌یابد.

مسائل رفاه حیوانات: محدودیت‌های فیزیکی و روانی مرغ‌ها در قفس باتری می‌تواند به مشکلات رفاه حیوانات منجر شود.

نیاز به تدابیر جبرانی: به دلیل محدودیت‌های ایجاد شده توسط قفس باتری، ممکن است نیاز به تدابیر جبرانی برای جبران کاهش رفاه حیوانات و مشکلات بهداشتی وجود داشته باشد.

با توجه به مشکلات و محدودیت‌های سیستم قفس باتری، بسیاری از کشورها به سمت سیستم‌های نگهداری آزاد‌تر و غنی‌شده‌تر برای مرغ‌های تخم‌گذار پیش رفته‌اند. این سیستم‌ها به مرغ‌ها امکان انجام رفتارهای طبیعی‌تر و بهتر را می‌دهند و بهره‌وری اقتصادی را با حفظ رفاه حیوانات ترکیب می‌کنند.

تجارت پرورش طیور

پرورش طیور به واقع یک تجارت کشاورزی بسیار سودآور است. اما برای دستیابی به موفقیت در این حوزه، به چندین عامل باید توجه کرد:

مدیریت مرغداری: برای موفقیت در پرورش طیور، مدیریت بهینه مرغداری و مراقبت از مرغ‌ها امری اساسی است. باید با شرایط محیطی مناسب برای رشد و توسعه طیور آشنا شوید و تمام جنبه‌های بهداشتی و تغذیه‌ای را در نظر بگیرید.

بازاریابی و فروش: توانایی بازاریابی و فروش محصولات پرورش طیور نیز بسیار مهم است. باید با بازار و تقاضای محصولات طیور در منطقه خود آشنا شوید و راه‌های مناسبی برای عرضه محصولات خود پیدا کنید.

تجربه و آموزش: داشتن دانش و تجربه کافی در زمینه پرورش طیور می‌تواند به شما در تصمیم‌گیری‌ها و حل مشکلات کمک کند. آموزش‌های مرتبط با مدیریت مرغداری و بهداشت طیور نیز می‌تواند به موفقیت شما کمک کند.

اقتصاد و مالی: این کار به سرمایه‌گذاری ابتدایی نیاز دارد تا مرغداری‌ها راه‌اندازی شود و نیازمند مدیریت مالی مناسب در طول دوره پرورش است.

پرورش طیور در مقیاس کوچک می‌تواند برای تأمین نیاز خانواده و تولید تخم و گوشت مصرفی مناسب باشد، اما در مقیاس بزرگتر و تجاری، می‌تواند منبع درآمد قابل توجهی باشد. اگر توانایی مدیریت مرغداری، بازاریابی و تجربه لازم را داشته باشید، پرورش طیور به عنوان یک تجارت بسیار سودآور در نظر گرفته می‌شود. 

مزارع پرورش طیور

 چه نوع طیوری برای پرورش مناسب هستند؟

بستگی به هدف پرورش دارد. مرغ، اردک، بوقلمون و غاز از طیوری هستند که برای تولید تخم مرغ و گوشت پرورش داده می‌شوند. همچنین نژادها و ویژگی‌های مختلف برای هر گونه تعیین‌کننده‌اند.

 چگونه محیط مناسبی برای پرورش طیور ایجاد کنیم؟

برای ایجاد محیط مناسب، باید از فضای کافی، تهویه‌ی مناسب و دمای مناسب برای هر نوع پرنده اطمینان حاصل کنید. همچنین تجهیزاتی مانند قفس‌ها، خوراک‌دهنده‌ها و آبخوری‌ها نیز باید مناسب باشند.

 آیا می‌توانیم طیور را در خانه پرورش دهیم؟

بله، می‌توانید طیور را در خانه پرورش دهید. اگرچه پرورش مقیاس بزرگ نیاز به فضای بیشتری دارد، اما پرورش در مقیاس کوچک نیز امکان‌پذیر است. به شرایط محیطی، میزان نور، حفظ بهداشت و تغذیه دقت کنید.

 چگونه از بیماری‌ها در پرورش طیور جلوگیری کنیم؟

اقدامات بهداشتی مانند تمیزی منظم، ایزوله‌سازی پرندگان مبتلا، استفاده از واکسن‌ها و آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند به جلوگیری از بیماری‌ها کمک کند. همچنین مراقبت از تغذیه و محیط مناسب نیز اهمیت دارد.

 چگونه می‌توان بهره‌وری در پرورش طیور را افزایش داد؟

استفاده از تجهیزات مدرن، تحقیق و توسعه در زمینه تغذیه و بهداشت، اصلاح نژاد‌ها برای بهبود عملکرد و استفاده از روش‌های بهره‌برداری مثل قفس‌نگه‌داری می‌تواند به افزایش بهره‌وری در پرورش طیور کمک کند.

در این مقاله از بیتوته، با مفاهیم کلی پرورش طیور آشنا شدیم. پرورش طیور به عنوان یک صنعت مهم در تأمین تخم مرغ و گوشت، نقش بسیار مهمی در تأمین منابع غذایی جامعه ایفا می‌کند. انتخاب نوع طیور، ایجاد محیط مناسب، رعایت بهداشت و مدیریت بیماری‌ها، تغذیه مناسب و بهره‌برداری بهینه از تجهیزات و تکنولوژی‌های مدرن از عوامل مهم در موفقیت پرورش طیور به شمار می‌روند. با اطلاعات به‌روز و استفاده از تجارب کشاورزان حرفه‌ای، می‌توان به بهبود عملکرد و بهره‌وری در این صنعت دست یافت و نقش مهمی در تأمین نیازهای غذایی جامعه ایفا کرد. به گونه‌ای که هم از لحاظ اقتصادی سودآور باشد و هم به حفظ محیط زیست و بهداشت عمومی کمک کند.

  گرد آوری:بخش علمی بیتوته