نگاهی به زندگینامه و آثار ظهیری سمرقندی ظهیری سمرقندی ظهیری سمرقندی، ن ...
ظهیری سمرقندی
نام کامل: محمد بن علی بن محمد ظهیری سمرقند
تاریخ تولد: اواخر قرن ششم
اصالت: شمال ایران
حرفه: کاتب و نویسنده
دوران پادشاهی: قلج طمغاج خان ابراهیم
آثار:اغراض السیاسة فی اعراض الریاسة، سندبادنامه، سمع الظهیر فی جمع الظفیر
ظهیری سمرقندی، نویسنده و کاتب برجستهٔ آخرین دورهٔ قرن ششم و اوایل قرن هفتم، در دوران حکومت قلج طمغاج خان ابراهیم، آخرین پادشاه از سلسله آل افراسیاب (متوفی حدود سال ۶۰۰ ه.ق) بود. او در دیوان این پادشاه خدمت می‌کرد و به عنوان یک نویسندهٔ توانا با مقام بلند و احترام در این دوره مشهور بود.
اطلاعات دقیق در مورد زندگی ظهیری سمرقندی و سال‌های زندگی او نامعلوم است، اما اهمیت او به عنوان یک نویسنده مهم در دورهٔ آخرین پادشاه آل افراسیاب قابل تأکید است. احتمالاً او اهل شمال بوده و در حوزهٔ دیوان این پادشاه به عنوان یک نویسندهٔ توانا شناخته شده است.
زندگینامه ظهیری سمرقندی
ظهیری سمرقندی به عنوان یک نویسندهٔ مهم در دورهٔ آخرین پادشاه آل افراسیاب، تعدادی از آثار مهم و تحریرات خود را به جا گذاشته است. این آثار عبارتند از:
آثارظهیری سمرقندی
اغراض السیاسة فی اعراض الریاسة
این اثر به عنوان یک کتاب در زمینهٔ سیاست و ارتباطات در دوران پادشاهی آل افراسیاب مطرح است. عنوان اغراض السیاسة فی اعراض الریاسة به ترجمهٔ حدودی "مباحث سیاسی در ارتباطات ریاست" می‌پردازد.
سندبادنامه
سندبادنامه کتاب معروف ظهیری سمرقندی
درخصوص کتاب سندبادنامه یا کتاب سندباد می توان گفت ظهیری سمرقندی در دیباچه ی بازنویسی خود کتابی آورده «فراهم آورده حکمای عجم» که نخستین بار به فرمان نوح بن نصر سامانی در سال ۳۳۹ قمری به دست خواجه عمید ابوالفوارس فناروزی از پهلوی به فارسی ساده دری برگردانده شد.
بعد از آن نیز سخن پردازانی نظیر رودکی، ازرقی هروی و جلال عضد تلاش کردند تا این کتاب را به نظم دربیاورند. ظهیری سمرقندی این کتاب را به نثر فنی بازنویسی کرده و آن را با آیات قرآن، حدیث‌ها، سروده‌ها و زبانزدهای فارسی و عربی آراسته است.
سمع الظهیر فی جمع الظفیر
این اثر با عنوان "شنیدن ظهیر در گردآوری زیبایی‌ها" ترجمه می‌شود و ممکن است یک اثر در زمینهٔ ادبیات یا فلسفه باشد. اطلاعات دقیق در مورد محتوا و موضوع این اثر ممکن است در دسترس نباشد.
مهمترین آثار این نویسنده معمولاً در زمینهٔ سیاست، ادبیات و فلسفه قرار دارند و نشان‌دهندهٔ تأثیرگذاری و ارتباط وی با دوران زمانی خاص خود می‌باشند.
1. آیا تاریخ تولد ظهیری سمرقندی دقیقاً مشخص است؟
متاسفانه تاریخ تولد این نویسنده به دقت مشخص نیست، اما اواخر قرن ششم به دنیا آمده است.
2. چه تأثیری در دیوان آخرین پادشاه آل افراسیاب داشته است؟
ظهیری سمرقندی با مقام بلند و احترام در دیوان آخرین پادشاه آل افراسیاب شناخته می‌شد و نقش مهمی در زندگی این پادشاه ایفا کرده است.
3. آیا اصالت او به شمال ایران تاثیری در آثار او داشته است؟
اصالت او به شمال ایران ممکن است در نگاه و زبان آثار او تأثیرگذار باشد؛ اما این موضوع به دقت بیشتری نیاز دارد.
4. آیا تمامی آثار ظهیری سمرقندی به زبان فارسی نوشته شده‌اند؟
ظاهراً بله، اغراض السیاسة فی اعراض الریاسة، سندبادنامه، و سمع الظهیر فی جمع الظفیر از آثاری هستند که به زبان فارسی نوشته شده‌اند.
5. آیا دربارهٔ زندگینامه او اطلاعات بیشتری وجود دارد؟
متأسفانه، جزئیات بسیاری از زندگینامه ظهیری سمرقندی نامعلوم است و اطلاعات کمی در دسترس است.
در این مقاله ما به بررسی زندگینامه و آثار ظهیری سمرقندی، نویسنده برجستهٔ دوران آل افراسیاب پرداختیم. این نویسنده با آثاری همچون "اغراض السیاسة فی اعراض الریاسة" و "سندبادنامه"، ارزشمندترین گنجینه‌های ادبیات شرقی را ارائه کرده است. با نقد و تحلیل این آثار، سفری به دنیایی از فرهنگ، هنر، و تأثیرگذاری در زمان خود را پیمودیم. امیدواریم که این سفر مشاهده و تقدیر از ارثیه‌های فرهنگی مان را گسترده‌تر کرده و علاقه‌مندان را به کاوش در عرصهٔ ادبیات ایرانی ترغیب کند.
با ما در بیتوته همراه باشید تا در جستجوی سرگرمی و دانش، به کاوش در دنیای ادبیات و تاریخ بپردازیم.
گردآوری: بخش فرهنگ و هنر بیتوته
