هموفیلوس آنفولانزا چه چیزی ایجاد می کند و چگونه درمان می شود؟ همه چیز درباره باکتری هموفیلوس آنفولانزا

هموفیلوس آنفولانزا نوع b یک عفونت باکتریایی است که می تواند باعث تعدادی از بیماری های جدی، به ویژه در کودکان خردسال شود. این عفونت در گذشته یک مشکل جدی برای سلامتی در بریتانیا بود که از سال ۱۹۹۲ طی ایمن سازی که صورت گرفت تا حد بسیار زیادی کنترل شد به طوری که اکنون جزء عفونت های نادر به شمار می رود. در بین تعداد کمی که امروزه به این عفونت دچار می شوند بیشتر افراد بزرگسال مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای طولانی‌مدت به جای کودکان خردسال تحت تاثیر قرار می گیرند.

علیرغم نامش، ارتباطی با ویروس آنفولانزا ندارد؛ Hib در طی یک شیوع آنفولانزا در سال ۱۸۹۲، قبل از اینکه دانشمندان کشف کنند که آنفولانزا توسط یک ویروس ایجاد شده است، در گروهی از بیماران یافت شد. بنابراین Hib به عنوان عامل آنفولانزا پیشنهاد شد. نام گیج کننده آن علیرغم ارتباط اولیه، هرچند نادرست، با آنفولانزا حفظ شود.

باکتری های هموفیلوس آنفولانزا

در مجموع، این عفونت های ناشی از Hib به عنوان "بیماری Hib" شناخته می شوند.

واکسن ها راه مناسبی برای پیشگیری از وخیم شدن وضعیت سلامتی افراد بعد از ابتلا به بیماری هستند اما گاهی اوقات گفته می شود؛ که واکسن هموفیلوس آنفولانزا نوع b برای "محافظت در برابر Hib" داده می شود، این عبارت از نظر فنی صحیح نیست. این واکسن در برابر بیماری های ناشی از Hib که متعدد هستند و می توانند شدید باشند، محافظت می کند.

از جمله بیماری هایی که با عنوان بیماری های HIB  شناخته می شوند و عامل ایجادی آنها باکتری هموفیلوس آنفولانزا است شامل موارد زیر است:

مننژیت، ذات الریه، سلولیت (عفونت پوست)، آرتریت سپتیک (عفونت مفاصل) و اپی گلوتیت (عفونت اپی گلوت، باعث انسداد یا بسته شدن نای)

باید توجه کرد باکتری HIB می تواند باعث ایجاد بسیاری از بیماری های تهاجمی شود که در بالا به تعدادی از آنها اشاره شد.

قبل از معرفی واکسن Hib، مننژیت عفونت غشاهایی که مغز را می پوشاند- شایع ترین بیماری تهاجمی ناشی از Hib بود. علائم شامل تب، سفتی گردن و اختلال در وضعیت ذهنی است. مننژیت منجر به اختلال شنوایی دائمی یا سایر بیماری های عصبی در 15 تا 30 درصد از بیمارانی می شود که از آن جان سالم به در می برند.

باکتری هموفیلوس آنفولانزا نمی تواند روی سطوح یا محیط زنده بماند و تنها مخزن شناخته شده این باکتری انسان است. باکتری HIB در گلو و بینی افراد سالم زندگی می کند بنابراین ممکن است بدون بیمار شدن و نشان دادن علائم آن را حمل کند که معمولا هیچ علامتی را ایجاد نمی کنند.

این باکتری معمولاً به روشی مشابه ویروس های سرماخوردگی و آنفلوآنزا از طریق قطرات آلوده مایع در سرفه و عطسه پخش می شود. خوشبختانه، توانایی انتشار آن در بیشتر موارد محدود در نظر گرفته می شود، اگرچه تماس نزدیک با بیمار آلوده می تواند منجر به شیوع بیماری شود؛ بنابراین استنشاق قطرات آلوده یا انتقال آنها به داخل دهان از یک فرد آلوده می تواند به باکتری اجازه دهد تا بیشتر به بدن شما گسترش یابد و به دنبال این موضوع یکی از عفونت های ذکر شده در بالا را ایجاد کند.

ریه فرد مبتلا به هموفیلوس آنفولانزا

ممکن است از آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت های Hib استفاده شود، اما باکتری ها نسبت به برخی آنتی بیوتیک ها مقاومت نشان داده اند. بستری شدن در بیمارستان اغلب مورد نیاز است.

از آنجایی که طیف بیماری Hib از مننژیت تا ذات الریه متغیر است، انواع عوارض بسته به نوع عفونت Hib متفاوت است. بسیاری از این عوارض اشکال آسیب عصبی از جمله نابینایی، ناشنوایی و عقب ماندگی ذهنی هستند.

همانطور که عوارض به جای مانده از هر بیماری در هموفیلوس آنفولانزا مختلف است؛ خطر مرگ نیز بسته به نوع بیماری درگیری متفاوت است. برای مننژیت Hib (شایع ترین شکل بیماری تهاجمی Hib) میزان مرگ و میر ۲ تا ۵ درصد است.

قبل از واکسیناسیون Hib، سالانه حدود ۲۰۰۰ کودک زیر ۵ سال به بیماری شدید Hib در ایالات متحده مبتلا می شدند و حدود ۱۰۰۰ نفر جان خود را از دست می دادند. تا سال ۲۰۰۶، تعداد موارد گزارش شده Hib به ۲۹ مورد در سال کاهش یافت. در حال حاضر، در حالی که اکثر مرگ و میرهای ناشی از بیماری Hib در کشورهای در حال توسعه گزارش شده است که واکسن Hib به طور گسترده استفاده نمی شود، هنوز هم در کشورهای توسعه یافته با کاهش نرخ واکسیناسیون، تلفات رخ می دهد.

هفت مورد بیماری تهاجمی Hib در پنسیلوانیا در طی یک دوره شش ماهه از اکتبر ۲۰۰۸ گزارش شد. فقط یکی از کودکان واکسن Hib دریافت کرده بود (و فقط یکی از دوزهای توصیه شده را دریافت کرده بود). سه تا از بچه ها فوت کردند.

تزریق واکسن هموفیلوس آنفولانزا

در سطح جهانی، تا سال ۲۰۱۳، ۹۸ درصد از کشورهای عضو سازمان بهداشت جهانی واکسن Hib را در برنامه های ایمن سازی خود به کار گرفته بودند. پوشش نوزادان در سراسر جهان در سال ۲۰۱۳ ،۵۲ درصد برآورد شد.

واکسیناسیون علیه بیماری Hib در برنامه ایمن سازی دوران کودکی ایالات متحده گنجانده شده است. بسته به اینکه از کدام واکسن Hib استفاده می شود، سه یا چهار دوز توصیه می شود. با این حال، برای همه واکسن‌های Hib، اولین دوز در دو ماهگی توصیه می‌شود و معمولاً بیش از پنج سالگی توصیه نمی‌شود.

نوزادان ۳ دوز مجزا از واکسن Hib - در ۸، ۱۲ و ۱۶ هفتگی به عنوان بخشی از واکسن ترکیبی ۶ در ۱ دارند.

یک دوز تقویت کننده نیز زمانی که کودک یک ساله است به عنوان بخشی از تقویت کننده ترکیبی Hib/MenC برای ایجاد محافظت طولانی مدت ارائه می شود.

اولین واکسن برای محافظت در برابر بیماری های Hib در سال ۱۹۸۵ در ایالات متحده معرفی شد. یک واکسن بهبود یافته دو سال بعد مجوز گرفت.

چندین آماده سازی واکسن Hib در حال حاضر در دسترس است، هم به عنوان واکسن های تکی برای Hib و هم به صورت واکسن های ترکیبی (برای مثال، واکسن های هپاتیت B و Hib به صورت یک واکسن ترکیبی موجود هستند). همه واکسن‌های ضد بیماری Hib واکسن‌های غیرفعال هستند و تنها حاوی بخشی از باکتری Hib هستند.

گردآوری: بخش سلامت بیتوته